«Μονομερής οριοθέτηση AOZ».

Η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε μονομερή οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), ήταν το βασικό συμπέρασμα της χθεσινής εκδήλωσης του Τhe Economist, με χορηγό επικοινωνίας τη «Ναυτεμπορική» και το www.naftemporiki.gr.

Ο κ. Θεόδωρος Καρυώτης, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας, στο Πανεπιστημιακό Σύστημα του Μέριλαντ, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της μονομερούς υιοθέτησης της
ΑΟΖ, υπογράμμισε ότι η ανακήρυξή της δεν απαιτεί τη συγκατάθεση άλλων κρατών. Οπως είπε ο ίδιος, μέχρι σήμερα υπάρχουν 136 ΑΟΖ και όλες ήταν μονομερείς, χωρίς να έχουν δημιουργήσει πρόβλημα στις διακρατικές σχέσεις χωρών που τις υιοθέτησαν.

Οι ΗΠΑ έχουν προχωρήσει σε μονομερή ΑΟΖ για όλα τα νησιά τους, όπως επίσης και η Ρωσία. Τον Απρίλιο του 2004 η οριοθέτηση της ΑΟΖ από την Κύπρο δεν δημιούργησε πρόβλημα στις διακρατικές σχέσεις. Η Ευρωπαϊκή Ενωση την αποδέχθηκε και η Τουρκία απλώς δήλωσε ότι δεν την αναγνωρίζει. Η ίδια η Τουρκία, όμως, είχε προχωρήσει το 1986 στην οριοθέτηση ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα, όπως προσέθεσε ο ίδιος.

Η Ελλάδα θα πρέπει να επιδιώξει την επέκταση της ΑΟΖ στη Μεσόγειο και να ζητήσει τη στήριξη της Ε.Ε. Η ΑΟΖ στη Μεσόγειο είναι πολύ σημαντικό για τη μελλοντική ενεργειακή επιβίωση της Ευρώπης, τόνισε ο ίδιος. Επίσης, υπογράμμισε τον κρίσιμο ρόλο των ΗΠΑ στις συνομιλίες μας με την Τουρκία και τόνισε ότι πρέπει να σταματήσει η Ελλάδα να υιοθετεί παθητική εξωτερική πολιτική.

Παράλληλα τόνισε ότι η Ε.Ε. συμμετέχει στη σύμβαση του Δικαίου της θάλασσας και ταυτόχρονα οι Βρυξέλλες έχουν προειδοποιήσει την Τουρκία ότι εάν δεν γίνει και η ίδια μέλος αυτής της σύμβασης, τότε δεν θα ενταχθεί στην Ευρωζώνη.

Ο κ. Χρήστος Ροζάκης, πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου του Συμβουλίου της Ευρώπης υπογράμμισε ότι η θέση ορίων της ΑΟΖ είναι το βασικό πρόβλημα και όχι η διακήρυξή της. Η Ελλάδα λόγω των γεωγραφικών ιδιομορφιών της δεν είναι σε θέση να ασκήσει πλήρως τα δικαιώματα της ΑΟΖ, όπως αυτά προβλέπονται από το Δίκαιο της θάλασσας, καθώς δεν υπάρχει η απαραίτητη απόσταση από τα γειτονικά κράτη.

Ετσι η οριοθέτηση μπορεί να επιτευχθεί μόνο αφού έχει επέλθει συμφωνία με τα γειτονικά κράτη. Το πρώτο βήμα είναι να επιδιώξει η Ελλάδα τη διαπραγμάτευση της οριοθέτησης και στη συνέχεια εάν δεν επέλθει συμφωνία με τα γειτονικά κράτη, τότε να προχωρήσει στη μονομερή ΑΟΖ.

Ο κ. Πέτρος Λιάκουρας, επίκουρος καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου Πειραιώς, δήλωσε ότι η μονομερής υιοθέτηση της ΑΟΖ δεν σημαίνει και ταυτόχρονη οριοθέτηση.

Ο ίδιος εκτιμά ότι η μονομερής υιοθέτηση μπορεί να οδηγήσει σε διαμαρτυρίες από γειτονικά κράτη και έφερε ως παράδειγμα τις αντιδράσεις που προκάλεσε η ΑΟΖ της Γαλλίας στην Ισπανία, καθώς οι δύο χώρες έχουν διαφορετική μέθοδο οριοθέτησης. Επίσης, ο ίδιος αναφέρθηκε στο πρόβλημα που μπορεί να προκύψει στο να συμφωνήσουν δύο κράτη στη «μέση γραμμή».

Ο κ. Ιωάννης Μάζης, καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, στο πλαίσιο του debate παρουσίασε τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες των ελληνικών θαλασσών. O ίδιος υπογράμμισε ότι δυσκολότερος συνομιλητής είναι η Τουρκία και είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζουμε εάν όντως εξακολουθεί να επιθυμεί την ένταξή της στην Ε.Ε.

Να σημειωθεί ότι την εκδήλωση προλόγισε ο κ. John Andrews, Consultant Editor του Τhe Economist, o οποίος ανέφερε ότι το θέμα της ΑΟΖ μπορεί να μην ενδιαφέρει άλλες χώρες, ωστόσο για την Ελλάδα είναι εξαιρετικά σημαντικό λόγω των πιθανών πετρελαϊκών αποθεμάτων που μπορεί να υπάρχουν και τα οποία μπορούν να αποτελέσουν μια διέξοδο στην οικονομική κρίση.

ΜΕΛΙΝΑ ΚΑΛΑΜΠΟΚΑ - mkal@naftemporiki.gr