ΤΖΟΝ ΠΙΟΥΡΙΦΟΙ
Tο 1947 οι Βρετανοί παραδίδουν το εν Ελλάδι «χαρτοφυλάκιο» κυριαρχίας στην Αμερική.
Καταφτάνουν στην Ελλάδα εκπρόσωποι της αμερικανικής κυβέρνησης με διάφορους βαθμούς και ιδιότητες. Ένας από αυτούς, ο Πολ Πόρτερ, διορίζεται για να επιβλέπει τη διάθεση των χορηγηθέντων χρημάτων για την ανασυγκρότηση της Ελλάδας. Η εφημερίδα της ελληνικής ομογένειας του Σικάγου «The Greek Star» γράφει: «Οταν πήγε στην Αθήνα έγινε ένας διαφορετικός άνθρωπος, ένας δικτάτορας. Η συμπεριφορά του προς τους έλληνες αξιωματούχους, αρχίζοντας από τον πρωθυπουργό, ήταν βλοσυρή και κάποτε τραχιά». Ένας άλλος αξιωματούχος που έρχεται είναι ο Ελληνοαμερικανός Ουίλιαμ Ρούσσης, σε αυτόν ανέθεσαν την εποπτεία της Ούνρα ¬, ενός οργανισμού που συντονίσει την αμερικανική βοήθεια προς την Ευρώπη।
Τι είδους συμπεριφορά προς τους Έλληνες είχαν αυτοί και κατά συνέπεια και όσοι (στο σύνολό του) ήρθαν να "εποπτεύσουν" την Ελλάδα φαίνεται από ένα περιστατικό που έγινε κοινό μυστικό στη μεταπολεμική Αθήνα, «προκαλώντας αλγεινή εντύπωση στη σκέψη του ελληνικού λαού». Ο Πόρτερ συζητώντας για κάποιο οικονομικό θέμα με τον Στέφανο Στεφανόπουλο, τότε υπουργό Συντονισμού, «οργίστηκε τόσο ώστε σήκωσε το χέρι του και του κατάφερε ένα ηχηρό ράπισμα στο πρόσωπο, τόσο που ο υπουργός ξέσπασε σε κλάματα». Η συνέχεια του επεισοδίου έχει ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον: ο
υπουργός αποχώρησε από το γραφείο και λίγες ημέρες αργότερα«δώρισε στην κυρία Πόρτερ ένα διαμαντένιο περιδέραιο, για να κατευνάσει τον Πόρτερ, ο οποίος προφανώς ακολουθούσε τη θεωρία του Θεόδωρου Ρούζβελτ "μίλα μαλακά, αλλά κουβάλα μαζί σου ένα μεγάλο ραβδί" και τη συμβουλή του Γουίλιαμ Χάουαρντ Ταφτ να χρησιμοποιεί τη "διπλωματία του δολαρίου"».Το καλοκαίρι του 1948 φθάνει στην Αθήνα ο πρεσβευτής ο παχουλός Χάρι Γκρέιντι μπαίνει σαρωτικά στην ελληνική πολιτική σκηνή. Οι ΗΠΑ στέλνουν αξιωματούχους στην Ελλάδα με βάση την αρχή: «η τραγωδία της αμερικανικής διπλωματίας είναι ότι διόριζαν ανθρώπους που θα μπορούσαν να πουλούν μεταχειρισμένα αυτοκίνητα και δεν είχαν συνέπεια και συνέχεια».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Πολιτική ηγεσία του τόπου μαζί με τον Αμερικανό πρέσβη ΤΖΟΝ ΠΙΟΥΡΙΦΟΙ
Ο Τάσος Βουρνάς στην «Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας» αναφέρει ένα ενδεικτικό περιστατικό: Ο αυστραλός πρωθυπουργός Εβατ τον Νοέμβριο του 1948 ανέλαβε πρωτοβουλία για να σταματήσει ο ελληνικός εμφύλιος και για συνδιαλλαγή μεταξύ των αντιμαχόμενων μερών. Η εντολή του στρατηγού Μάρσαλ προς τον Γκρέιντι ήταν σαφής: «Κάθε τέτοια προσπάθεια θα εθεωρείτο εχθρική πράξη κατά της Αμερικής». Όταν λοιπόν τέως υπουργοί και βουλευτές, και ένας βουλευτής εν ενεργεία (Βοραζάνης) έστειλαν συγχαρητήριο τηλεγράφημα στον πρωθυπουργό της Αυστραλίας, ο Γκρέιντι αξίωσε και πέτυχε δραστικά μέτρα κατά των υπογραψάντων. «Ο Βοραζάνης διεγράφη από το κόμμα των Φιλελευθέρων, ενώ στην αίθουσα της Βουλής μια ομάδα βουλευτών-κεκραχτών των Αμερικανών τού επετέθησαν λυσσαλέα και τον κακοποίησαν μέχρις αναισθησίας».
Υπάρχει μια φωτογραφία που Γκρέιντι κάθεται σε μια τεράστια πολυθρόνα, ειδικών περιστάσεων, ποζάρει σαν άρχοντας εν μέσω δημάρχων στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» και δίπλα του είναι ο Κ. Καραμανλής (υπουργός Προνοίας τότε) στον οποίο κάτι ψιθυρίζει ο Πολ Πόρτερ.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : JOHN PEURIFOY σε οικογενειακές στιγμές.
Ο παχουλός πρέσβης πήρε και πρωτοβουλίες στην Ελλάδα, ¬ ο Σπύρος Λιναρδάτος ¬«που δεν θα έθιγε φυσικά την αντικομμουνιστική αιχμή του κράτους, τα ψηφίσματα του εμφύλιου πολέμου, την αστυνομοκρατία….. Περιοδεύοντας τις διάφορες πόλεις, όπου τον σήκωναν και στα χέρια όπως τους εκλεκτούς τους υποψήφιους βουλευτές, ο αμερικανός πρεσβευτής εκλαΐκευε την αξία της αμερικανικής βοήθειας στην Ελλάδα, αλλά και "δίδασκε" στους Ελληνες το "αλφαβητάριο της Δημοκρατίας"». Στις 29 Σεπτεμβρίου 1949 σε λόγο του στη Λάρισα, μόνο την ημερομηνία των εκλογών δεν ανήγγειλε: «Ελπίζω συνεπώς ότι αι εκλογαί θα διεξαχθούν ουχί βραδύτερον των αρχών της προσεχούς ανοίξεως». Ο Γκρέιντι έμεινε όμως γνωστός ως ο πρεσβευτής που με μία ανακοίνωση (ειρωνικά το είπαν «δελτίο Τύπου») από την αμερικανική πρεσβεία «απέλυσε» τον Σοφοκλή Βενιζέλο από πρωθυπουργό!
Την περίοδο όμως αυτή δεσπόζει η στρατιωτική μορφή του Βαν Φλιτ (φον Φλιτ κατά τους μαχητές του ΔΣΕ), ο οποίος διοικεί στις επιχειρήσεις κατά των ανταρτών τον Ελληνικό στρατό.
Ο ΧΑΡΙ ΦΕΥΓΕΙ Ο ΤΖΟΝ ΕΡΧΕΤΑΙ
Η πιο βάναυση όμως συμπεριφορά προς την Ελληνική αξιοπρέπεια καταφέρθηκε από τον αμερικανός πρεσβευτής Τζον Πιουριφόι, ο οποίος έμεινε στην Ελλάδα από το 20/9/1950 μέχρι το 1953.
Ο Τ Πιουριφόι διοίκησε όπως θα δούμε την μετεμφυλιακή Ελλάδα σε συνεργασία με το Παλάτι.
Ο άνθρωπος αυτός θεωρείτο αυτοδημιούργητος, από μικρός στην αγορά εργασίας, δουλεύοντας ως «παιδί που κάνει θελήματα», κατόπιν ως «ο μικρός του ασανσέρ» για να ανεβεί στη συνέχεια με ιλιγγιώδη ταχύτητα ως τη θέση του υφυπουργού Εξωτερικών. Κομμουνιστοφάγος, έλεγε μια αμερικανική παροιμία όταν αναφερόταν σε αριστερούς: «Η λεοπάρδαλις όσο κι αν παρέλθη ο χρόνος ουδέποτε αποβάλλει το στίγμα του δέρματός της».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η κηδεία του ΤΖΟΝ ΠΙΟΥΡΙΦΟΙ
Ο Τ. Πιουριφόι, χαρακτήριζε με «διπλωματική» αβρότητα, συχνά τον Βενιζέλο «μικρό μπάσταρδο» Ο Σ Βενιζέλος ήταν πρωθυπουργός και ο Τ. Πιουριφόι πρέσβης μια ξένης χώρας!
Το όνομα «Πιουριφόι» έγινε σύντομα σύμβολο για τον άθλιο και ωμό τρόπο με τον οποίο οι Αμερικανοί φέρονταν στους υποτελείς τους. Ο βιογράφος του μάλιστα σημειώνει: «Ο Πιουριφόι εννοούσε να φέρεται προς τις ελληνικές κυβερνήσεις σαν να ήταν υποταγμένες, όπως στα πολεμικά χρόνια του 1946-49».
Ο Σόλων Γρηγοριάδης έγραφε («Εθνος», 2.5.1988) ότι : «ο Τρούμαν με την ομάδα του έπαιρναν αυστηρά μέτρα σε όλα τα κράτη που βρίσκονταν κάτω από τα φτερά του αμερικανικού εξαπλωτισμού, αυστηρά μέτρα για να ευθυγραμμιστούν με την όλη στρατηγική των Ηνωμένων Πολιτειών». Ο άνδρας με το κοντοκουρεμένο μαλλί και τη γερή κορμοστασιά είχε αναλάβει τον ρόλο του «μαστίγιου» και διετέλεσε πρεσβευτής στην Ελλάδα ως το 1953.
Ο Πιουριφόι μετά την Ελλάδα τοποθετήθηκε στη Γουατεμάλα όπου οργάνωσε το«πραξικόπημα της μπανάνας» ανατρέποντας το αριστερό καθεστώς του Τζιάκομπο Ερμπεντ Γκούζμαν για να εγκαταστήσει τη δικτατορία του συνταγματάρχη Κάρλος Καστίλο Αρμας. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε στην Ταϊλάνδη, όπου στις 12 Αυγούστου 1955 σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα. Ήταν 55 χρόνων. Κατά την επιστροφή από ένα στρατόπεδο αλεξιπτωτιστών κοντά στην Μπανγκόκ σκοτώθηκε σε τροχαίο μαζί με τον γιο του Ντάνι.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το LIFE τον τίμησε με πολλά πρωτοσίλιδα του, μαζί και ο πρόεδρος Carlos Castillo Armas .
ΑΠΟΙΚΙΑΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ
Ας δούμε όμως μερικά χαρακτηριστικά της συνολικής πορείας αυτού του ανθρώπου που σημάδεψαν την πολιτική υποτέλειας που ακολουθήθηκε αμέσως μετά την λήξη του Εμφυλίου πολέμου.
Στις 30-31 Μαΐου γίνεται το κίνημα ¬ των αξιωματικών του ΙΔΕΑ (λόγω της παραίτηση του Παπάγου) το οποίο «καταστέλλεται». Ο Πιουριφόι επιστρέφει στην Αθήνα με το πλοίο της γραμμής την Αμερική (Ν Υόρκη), ξαφνικά εγκατέλειψε το πλοίο και φεύγει με αεροπλάνο, τον Ιούνιο του 1951 φτάνει στην Αθήνα και επιπλήττει τον Σοφοκλή Βενιζέλο για την παραίτηση του αρχιστρατήγου Παπάγου ( παραιτήθηκε με στόχο να πολιτευτεί). Ο αμερικανός πρέσβης φοβήθηκε, χωρίς λόγο, όπως αποδείχθηκε, μήπως χάσει τον έλεγχο του Στρατού. Στις 6 Αυγούστου ανακοινώνει την ίδρυση του Ελληνικού Συναγερμού (διάδοχοι η ΕΡΕ και η ΝΔ).
Ο Σπύρος Λιναρδάτος γράφει:
«Ο Πρεσβευτής φτάνει στην Αθήνα τα χαράματα της 2ας Ιουνίου. Το ίδιο πρωί επισκέπτεται τον Πρωθυπουργό (Σοφοκλή Βενιζέλο) στο Πολιτικό Γραφείο. Οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται την άλλη μέρα στις εφημερίδες παρουσιάζουν τον Πιουριφόι, χωρίς σακάκι, με κοντομάνικο πουκάμισο, καθισμένο σε μια πολυθρόνα απέναντι στον Πρωθυπουργό, να κουνάει επιτιμητικά το χέρι του προς τον Βενιζέλο που τον κοιτάζει με μάτια έκπληκτου και τρομαγμένου μαθητή…….... Ο Πρεσβευτής "πέφτει με τα μούτρα στη δουλειά". Το κυριότερο που τον ενδιαφέρει είναι να μη χάσουν οι Αμερικανοί τον έλεγχο του Ελληνικού Στρατού. Ο Παπάγος είναι μια εγγύηση. Μια άλλη είναι ο ΙΔΕΑ».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Τζον Πιουριφόι
Είχε έλθει στην Ελλάδα για να εφαρμόσει τα νέα δεδομένα της αμερικανικής πολιτικής. Πριν από τον πόλεμο της Κορέας καλή ήταν μια κυβέρνηση της Κεντροαριστεράς, δήλωνε. Τώρα χρειάζεται μια κυβέρνηση της Κεντροδεξιάς.
Εκβιασμοί και προτάσεις πρακτοροποίησης πολιτικών και παραγόντων της ζωής, γίνονται εντός και εκτός Ελλάδος. Μια τέτοια πρόταση έγινε στον δημοσιογράφο Δημητρακόπουλο περιγράφει ο ίδιος:
« Κατά τη διάρκεια της διαμονής μου στην Ουάσιγκτον (το 1951) ο John L. Zimmerman, ένας επίσημος της CIA, μ' επισκέφτηκε στο National Hotel και μου πρότεινε να εργαστώ για τη CIA, λέγοντάς μου ότι και η καριέρα μου όπως και το εισόδημά μου θα ωφεληθούν. Ο κ. Zimmerman μού είπε ότι αν συμφωνούσα να εργαστώ για τη CIA θα ερχόμουν σ' επαφή με ένα μέλος της αμερικανικής κοινότητας στην Ελλάδα. Είπα στον κ. Zimmerman ότι η επαγγελματική μου ηθική και η έγνοια μου να είμαι αποτελεσματικός σαν ρεπόρτερ με εμπόδιζαν από το να αποδεχτώ την προσφορά του. Η άρνησή μου να δεχτώ αυτή την πρόταση και η κριτική μου για την ανάμειξη του πρεσβευτή Πιουριφόι στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας και οι συγκαλύψεις του για τη διαφθορά της αμερικανικής διοίκησης για τη βοήθεια στην Ελλάδα, οδήγησαν τον Πιουριφόι και τους αξιωματούχους της CIA να προσπαθήσουν να πετύχουν την απόλυση από την εφημερίδα όπου εργαζόμουν. Ο Πιουριφόι και ο Καραμεσίνης έκαναν κριτική της αρθρογραφίας μου και διαμαρτυρήθηκαν στον διευθυντή μου. Ο κ. Χουρμούζιος υπεράσπισε εκ νέου τη δουλειά μου και είπε στον Πιουριφόι ότι τα σχόλιά του ήταν άδικα. Ο πρεσβευτής και η CIA ανταπάντησαν κηρύσσοντάς με ανεπιθύμητο πρόσωπο (persona non grata) στην αμερικανική πρεσβεία και προέτρεψαν τους Αμερικανούς επισήμους στην Ελλάδα ν' αρνούνται να μου δώσουν συνεντεύξεις...».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Βασιλιάς Παύλος και ο Πιουριφόι
Αλλά και προτάσεις για την ύπαρξη ή όχι πολιτικών κομμάτων. Στο πιο κάτω έγγραφα φαίνεται η ωμή πρόταση του πρέσβη των ΗΠΑ με θέμα : «Να διαλυθεί αμέσως η ΕΔΑ», ας δούμε το κείμενο που είναι ενδεικτικό του τρόπου σκέψης και ενέργειας του Τζον Πιουριφόι
«Ο πρεσβευτής στην Ελλάδα Τζον Πιουριφόι προς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ –
Αθήνα, 24 Μαρτίου 1953
Μνημόνιο Συνομιλίας στο οποίο συμμετείχαν:
* Ο πρέσβης Τζον Πιουριφόι.
* Ο ακόλουθος της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα Τόμας Καραμεσίνης (Thomas Η. Karamessines).
( Ο Καραμεσίνης ήταν στην πραγματικότητα ο σταθμάρχης της CIA στην Ελλάδα)
* Ο υπουργός Συντονισμού της κυβέρνησης Παπάγου, Σπύρος Μαρκεζίνης.
Μετά από αίτημά μου, ο κ. Καραμεσίνης κι εγώ συναντηθήκαμε χθες με τον κ. Μαρκεζίνη και συζητήσαμε για περισσότερο από δύο ώρες την πολιτική της κυβέρνησής του απέναντι στο μετωπικό κομμουνιστικό κόμμα της ΕΔΑ.
Επαναλάβαμε την ανησυχία που είχα εκφράσει στον κ. Μαρκεζίνη με μια άλλη ευκαιρία (τηλεγρ. πρεσβείας αρ. 993 της 27ης Φεβρουαρίου) ότι σε αντίθεση με τις έντονα αντι-κομμουνιστικές πεποιθήσεις του Στρατάρχη Παπάγου και όλων των υπουργών του, η κυβέρνηση του Συναγερμού δεν είχε στην ουσία κάνει τα αναγκαία βήματα ώστε να διορθώσει τη μη ικανοποιητική κατάσταση από άποψη ασφαλείας που κληρονόμησε από την προηγούμενη κυβέρνηση.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Θ Καραμεσίνης Thomas Η. Karamessines
Παραθέσαμε τα γεγονότα:
1 Ότι πρακτικά κανένας από τους εξορίστους και φυλακισμένους που αφέθηκαν ελεύθεροι από την προηγούμενη κυβέρνηση (σ.σ. του Πλαστήρα) δεν τέθηκε και πάλι υπό περιορισμό σε πείσμα του γεγονότος ότι διάφοροι εξ αυτών είναι γνωστοί ως επικίνδυνοι κομμουνιστές, ότι πολλοί έχουν αναμειχτεί σε πολιτικές δραστηριότητες μετά την απελευθέρωσή τους, ότι περισσότεροι από πενήντα εξ αυτών εμφανίστηκαν σαν υποψήφιοι της ΕΔΑ στις τελευταίες εκλογές.
2 Ότι «Η Αυγή», η εφημερίδα της ΕΔΑ, συνεχίζει να κυκλοφορεί ελεύθερα.
3 Ότι ο πρωθυπουργός και ο Μαρκεζίνης σε αρκετές περιπτώσεις δέχτηκαν και συνομίλησαν με τον αρχηγό της ΕΔΑ Πασαλίδη, εμφανιζόμενοι έτσι να τον αναγνωρίζουν σαν έναν υπεύθυνο πολιτικό ηγέτη.
4 Ότι δεν έχει αναληφθεί δράση εναντίον της ίδιας της ΕΔΑ ή των στελεχών της, σε αντίθεση με το γεγονός ότι έχει σαφώς διαπιστωθεί ότι η ΕΔΑ είναι ένα πρακτορείο του ΚΚΕ.
Υποδείξαμε ότι αυτή η προφανής ανοχή της ΕΔΑ και των κομμουνιστών γενικά μπορούσε να έχει δύο αρνητικές συνέπειες.
Πρώτο, θα διευκολύνει τους κομμουνιστές να ξαναχτίσουν το συνωμοτικό τους μηχανισμό και ν' αναπτύξουν την ικανότητά του για πρόκληση σοβαρής ζημιάς σε κάποια μελλοντική χρονική στιγμή έκτακτης ανάγκης, όπως στην περίπτωση έκρηξης ενός νέου πολέμου.
Δεύτερο, ειδικά σε μια στιγμή που η ΕΠΕΚ φαίνεται να διασπάται, πολλοί από τους οπαδούς της ίσως ενθαρρυνθούν από την προφανή ανοχή της ΕΔΑ να ενταχθούν στις γραμμές της τελευταίας, ενώ αντίθετα, καταπιεστική δράση κατά της ΕΔΑ εκ μέρους της κυβέρνησης ίσως αποτρέψει και αποθαρρύνει νέες στρατολογίες σ' αυτό το κόμμα.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ενα μέρος της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΕΔΑ που εξελέγη στις εκλογές του 1958. Στο κέντρο ο πρόεδρος της ΕΔΑ Γιάννης Πασαλίδης .
Ο ρόλος του Μαρκεζίνη
Ο κ. Μαρκεζίνης εξήγησε επί μακρόν τη φιλοσοφία του και τη στρατηγική του σχετικά με το θέμα. Τόνισε ότι η κυβέρνηση του Συναγερμού είναι φυσικά πολύ έντονα αντικομμουνιστική, και στο διεθνή τομέα και εσωτερικά, αλλά η τακτική που ακολουθεί μπορεί να διαφέρει σε δύο περιπτώσεις. Εσωτερικά δε θεωρούσε τους κομμουνιστές τόσο σοβαρή ή τόσο άμεση απειλή όσο τη μη κομμουνιστική αντιπολίτευση.
Παρόλη την τεράστια πλειοψηφία και την προφανή δύναμη του Συναγερμού, ο ευμετάβλητος χαρακτήρας του ελληνικού λαού δημιουργούσε τον κίνδυνο ότι οποιαδήποτε στιγμή η πλειοψηφία αυτή μπορούσε να εξανεμιστεί εκτός αν ο λαός επείθετο ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση εκτός του κομμουνισμού. Γι' αυτό προτίθεται να συνεχίσει να προβάλλει το σύνθημα που ανήγγειλε στη Θεσσαλονίκη ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στην κυβέρνηση Συναγερμού εκτός από τον Κομμουνισμό. Ως εκ τούτου είναι απρόθυμος να πάρει μέτρα εναντίον της ΕΔΑ αυτή τη χρονική στιγμή από φόβο ότι η διάλυσή της μπορεί να στρέψει πολλούς από τους υποστηρικτές της προς το Κέντρο με αποτέλεσμα εκείνο να καταφέρει να κερδίσει μια σειρά αναπληρωματικών εκλογικών αναμετρήσεων που θα έχουν ως τελικό αποτέλεσμα την πτώση της κυβέρνησης».
(Ο Μαρκεζίνης στη συνέχεια της συνομιλίας του με τους Αμερικανούς διατύπωσε διάφορες απόψεις σχετικά με την κατάργηση των αναπληρωματικών εκλογών, την εκδίωξη των «ροζ» υπαλλήλων από τις δημόσιες υπηρεσίες κ.ά. Ομως ο Πιουριφόι και ο Καραμεσίνης επανήλθαν στο ζήτημα που τους έκαιγε περισσότερο):
«Είπαμε (στον Μαρκεζίνη) ότι θα επιθυμούσαμε να συζητήσουμε μαζί τη μακροχρόνια πολιτική του, ελπίζαμε όμως ότι στο μεταξύ θ' αναλάμβανε δράση τουλάχιστον ως προς το να θέσει υπό περιορισμό τους πιο δραστήριους και επικίνδυνους κομμουνιστές και να κλείσει την εφημερίδα της ΕΔΑ "Η Αυγή". Υποδείξαμε ότι αυτή η δράση θα έπρεπε ν' αναληφτεί πριν την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον ώστε να είναι σε θέση ν' απαντήσει σε κάθε κριτική που πιθανόν να του ασκηθεί εκεί σε σχέση με την αποτυχία της κυβέρνησης Συναγερμού να λάβει τα αναγκαία μέτρα στον τομέα της ασφάλειας. Ο κ. Μαρκεζίνης απάντησε ότι πιθανόν θ' αναλάμβανε κάποια δράση σύμφωνα με τις υποδείξεις πριν την αναχώρησή του.
Όμως είναι αρκετά σαφές ότι δεν μπορέσαμε να τον μεταπείσουμε και να τον κάνουμε ν' αλλάξει τη βασική του πεποίθηση ότι η κύρια απειλή για τη θέση της κυβέρνησης Συναγερμού και τη δική του προέρχεται από το Κέντρο και ότι κατά συνέπεια ο πρωταρχικός πολιτικός του στόχος θα πρέπει να είναι η καταστροφή του Κέντρου χρησιμοποιώντας τους κομμουνιστές γι' αυτό το σκοπό μέχρι του σημείου που θα κρίνεται πρόσφορο».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Κομνηνός Πυρομάγλου υπαρχηγός του ΕΔΕΣ.
Βέβαια κάποιοι υπουργοί πρόβαλαν ενοχλητικά θέματα προς τον Πιουριφόυ όπως αυτή του υπουργού Συντονισμού Γ Καρτάλη που υπέβαλε υπόμνημα στις 5/12/51 προς τον πρέσβη και τον ενημερώνει για το ελληνικό οικονομικό πρόβλημα, το υπόμνημα αυτό από μόνο του είναι δείγμα της υποτελούς στάσης των κυβερνήσεων προς τις ΗΠΑ και τον γκαουλάιτερ της (διότι δεν ήταν πρέσβης) αλλά στόχος ήταν η Αμερικανική βοήθεια και η μείωση των στρατιωτικών δαπανών:
«Αι οξείαι και χρόνιαι δυσχέρειαι εκ της ανισοσκέλειας του ισοζυγίου πληρωμών και εκ της ανεπαρκούς απασχολήσεως του πληθυσμού της επιβάλλουν όπως , χάριν της επιβιώσεως του ελληνικού λαού, αι επενδύσεις διατηρηθούν πάση θυσία εις το επίπεδον επαρκές δια την ανάπτυξιν των πλουτοπαραγωγικών πόρων της Ελλάδος και της παραγωγικότητος πόρων της Ελλάδος και της παραγωγικότητος της εργασίας. Μόνον κατ αυτόν τον τρόπον δύναται να επιλυθή το επικινδύνως πιεστικόν οικονομικόν πρόβλημα της Ελλάδος και να εξασφαλισθή η επιβίωσις του λαού της.»
Και ο Πιουριφόυ με μήνυμά του προς τον ελληνικό λαό (!) το 1952 καθορίζει σαν επαρκές το ποσό της αμερικανικής βοήθειας . Σιγά μη περάσει το ζήτημα της μείωσης των στρατιωτικών δαπανών όταν στην Ν Υόρκη δηλώνει ότι η Ελλάς διαθέτει 10 μεραρχίες «….αίτινες δύνανται να αποσταλούν εις το πεδίον της μάχης εντός 24 ωρών….» και ο Γ Καρτάλης ας φωνάζει ότι οι στρατιωτικές δαπάνες θα ανεβάσουν τον τιμάριθμο κατά 35%.
Όταν στην Κυβέρνηση Ν Πλαστήρα υπάρχουν θανατικές καταδίκες, ο πρέσβης επισκέπτεται τον Ν Πλαστήρα στο σπίτι του και μιλά μαζί του για μια ώρα για «οικονομικά θέματα», ενώ ο Τομ Καραμεσίνης ζητά να εκτελεστούν ο Μπελογιάννης και οι συγκατηγορούμενοί του.
Ο Πιουριφόυ αποφάσιζε για όλα ακόμα και για το εκλογικό σύστημα που θα γινόντουσαν οι εκλογές, ο πρέσβης ενοχλούσε επί αυτού του θέματος ακόμα και τον άρρωστο Πλαστήρα στο εξωτερικό, στο Παρίσι στο ξενοδοχείο «Μπρίστολ» που βρίσκεται για ανάρρωση τον επισκέπτεται και τον πιέζει για το εκλογικό σύστημα, ο Κ Πυρομάγλου διηγείται:
«……..Κομνηνέ, συμφώνησα με τον Πιουριφόυ για πλειοψηφικό.
- Ρώτησες την Κυβέρνηση ;
- Γιατί να την ρωτήσω;……..»
Και δεν αποφάσιζε μόνο για αυτά αλλά και για την προσχώρηση ή όχι βουλευτών στα κόμματα, για παράδειγμα προκειμένου να προσχωρήσουν δύο βουλευτές της Αριστεράς στην ΕΠΕΚ θα αποφανθεί ο Πιουριφόυ :
«Κατά την γνώμη μου ο αριθμός των βουλευτών της ΕΔΑ εις την ελληνική βουλή παραμένει ο αυτός . Δέκα βουλευταί ……. Αι ψήφοι των δέκα αυτών βουλευτών θα πρέπει να θεωρηθή ότι ανήκουν στην αντιπολίτευση……….».
Και ο νέος πρέσβης μετά την αποχώρηση του πολύ Πιουριφόι ο Κάβεντις Κάνον δεν ξέχασε τις δοξασμένες μέρες του προκατόχου του και ούτε φυσικά οι επακολουθήσαντες πρεσβευτές των ΗΠΑ, στο μέγεθος που ο κάθε ένας εξουσιοδοτείτο για να επέμβει, διότι Έλληνες πολιτικοί άνδρες που να απαγόρευσαν αυτές τις επεμβάσεις σπάνισαν δραματικά.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΤΗΝ ΧΟΥΝΤΑ του Σπ Λιναρδάτου τόμος ΙΙ εκδόσεις ΒΗΜΑ βιβλιοθήκη.
- ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΤΗΝ ΧΟΥΝΤΑ του Σπ Λιναρδάτου τόμος ΙΙΙ εκδόσεις ΒΗΜΑ βιβλιοθήκη.
- ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ εκδόσεις ΔΟΜΗ τόμος 17.
Καταφτάνουν στην Ελλάδα εκπρόσωποι της αμερικανικής κυβέρνησης με διάφορους βαθμούς και ιδιότητες. Ένας από αυτούς, ο Πολ Πόρτερ, διορίζεται για να επιβλέπει τη διάθεση των χορηγηθέντων χρημάτων για την ανασυγκρότηση της Ελλάδας. Η εφημερίδα της ελληνικής ομογένειας του Σικάγου «The Greek Star» γράφει: «Οταν πήγε στην Αθήνα έγινε ένας διαφορετικός άνθρωπος, ένας δικτάτορας. Η συμπεριφορά του προς τους έλληνες αξιωματούχους, αρχίζοντας από τον πρωθυπουργό, ήταν βλοσυρή και κάποτε τραχιά». Ένας άλλος αξιωματούχος που έρχεται είναι ο Ελληνοαμερικανός Ουίλιαμ Ρούσσης, σε αυτόν ανέθεσαν την εποπτεία της Ούνρα ¬, ενός οργανισμού που συντονίσει την αμερικανική βοήθεια προς την Ευρώπη।
Τι είδους συμπεριφορά προς τους Έλληνες είχαν αυτοί και κατά συνέπεια και όσοι (στο σύνολό του) ήρθαν να "εποπτεύσουν" την Ελλάδα φαίνεται από ένα περιστατικό που έγινε κοινό μυστικό στη μεταπολεμική Αθήνα, «προκαλώντας αλγεινή εντύπωση στη σκέψη του ελληνικού λαού». Ο Πόρτερ συζητώντας για κάποιο οικονομικό θέμα με τον Στέφανο Στεφανόπουλο, τότε υπουργό Συντονισμού, «οργίστηκε τόσο ώστε σήκωσε το χέρι του και του κατάφερε ένα ηχηρό ράπισμα στο πρόσωπο, τόσο που ο υπουργός ξέσπασε σε κλάματα». Η συνέχεια του επεισοδίου έχει ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον: ο
υπουργός αποχώρησε από το γραφείο και λίγες ημέρες αργότερα«δώρισε στην κυρία Πόρτερ ένα διαμαντένιο περιδέραιο, για να κατευνάσει τον Πόρτερ, ο οποίος προφανώς ακολουθούσε τη θεωρία του Θεόδωρου Ρούζβελτ "μίλα μαλακά, αλλά κουβάλα μαζί σου ένα μεγάλο ραβδί" και τη συμβουλή του Γουίλιαμ Χάουαρντ Ταφτ να χρησιμοποιεί τη "διπλωματία του δολαρίου"».Το καλοκαίρι του 1948 φθάνει στην Αθήνα ο πρεσβευτής ο παχουλός Χάρι Γκρέιντι μπαίνει σαρωτικά στην ελληνική πολιτική σκηνή. Οι ΗΠΑ στέλνουν αξιωματούχους στην Ελλάδα με βάση την αρχή: «η τραγωδία της αμερικανικής διπλωματίας είναι ότι διόριζαν ανθρώπους που θα μπορούσαν να πουλούν μεταχειρισμένα αυτοκίνητα και δεν είχαν συνέπεια και συνέχεια».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Πολιτική ηγεσία του τόπου μαζί με τον Αμερικανό πρέσβη ΤΖΟΝ ΠΙΟΥΡΙΦΟΙ
Ο Τάσος Βουρνάς στην «Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας» αναφέρει ένα ενδεικτικό περιστατικό: Ο αυστραλός πρωθυπουργός Εβατ τον Νοέμβριο του 1948 ανέλαβε πρωτοβουλία για να σταματήσει ο ελληνικός εμφύλιος και για συνδιαλλαγή μεταξύ των αντιμαχόμενων μερών. Η εντολή του στρατηγού Μάρσαλ προς τον Γκρέιντι ήταν σαφής: «Κάθε τέτοια προσπάθεια θα εθεωρείτο εχθρική πράξη κατά της Αμερικής». Όταν λοιπόν τέως υπουργοί και βουλευτές, και ένας βουλευτής εν ενεργεία (Βοραζάνης) έστειλαν συγχαρητήριο τηλεγράφημα στον πρωθυπουργό της Αυστραλίας, ο Γκρέιντι αξίωσε και πέτυχε δραστικά μέτρα κατά των υπογραψάντων. «Ο Βοραζάνης διεγράφη από το κόμμα των Φιλελευθέρων, ενώ στην αίθουσα της Βουλής μια ομάδα βουλευτών-κεκραχτών των Αμερικανών τού επετέθησαν λυσσαλέα και τον κακοποίησαν μέχρις αναισθησίας».
Υπάρχει μια φωτογραφία που Γκρέιντι κάθεται σε μια τεράστια πολυθρόνα, ειδικών περιστάσεων, ποζάρει σαν άρχοντας εν μέσω δημάρχων στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» και δίπλα του είναι ο Κ. Καραμανλής (υπουργός Προνοίας τότε) στον οποίο κάτι ψιθυρίζει ο Πολ Πόρτερ.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : JOHN PEURIFOY σε οικογενειακές στιγμές.
Ο παχουλός πρέσβης πήρε και πρωτοβουλίες στην Ελλάδα, ¬ ο Σπύρος Λιναρδάτος ¬«που δεν θα έθιγε φυσικά την αντικομμουνιστική αιχμή του κράτους, τα ψηφίσματα του εμφύλιου πολέμου, την αστυνομοκρατία….. Περιοδεύοντας τις διάφορες πόλεις, όπου τον σήκωναν και στα χέρια όπως τους εκλεκτούς τους υποψήφιους βουλευτές, ο αμερικανός πρεσβευτής εκλαΐκευε την αξία της αμερικανικής βοήθειας στην Ελλάδα, αλλά και "δίδασκε" στους Ελληνες το "αλφαβητάριο της Δημοκρατίας"». Στις 29 Σεπτεμβρίου 1949 σε λόγο του στη Λάρισα, μόνο την ημερομηνία των εκλογών δεν ανήγγειλε: «Ελπίζω συνεπώς ότι αι εκλογαί θα διεξαχθούν ουχί βραδύτερον των αρχών της προσεχούς ανοίξεως». Ο Γκρέιντι έμεινε όμως γνωστός ως ο πρεσβευτής που με μία ανακοίνωση (ειρωνικά το είπαν «δελτίο Τύπου») από την αμερικανική πρεσβεία «απέλυσε» τον Σοφοκλή Βενιζέλο από πρωθυπουργό!
Την περίοδο όμως αυτή δεσπόζει η στρατιωτική μορφή του Βαν Φλιτ (φον Φλιτ κατά τους μαχητές του ΔΣΕ), ο οποίος διοικεί στις επιχειρήσεις κατά των ανταρτών τον Ελληνικό στρατό.
Ο ΧΑΡΙ ΦΕΥΓΕΙ Ο ΤΖΟΝ ΕΡΧΕΤΑΙ
Η πιο βάναυση όμως συμπεριφορά προς την Ελληνική αξιοπρέπεια καταφέρθηκε από τον αμερικανός πρεσβευτής Τζον Πιουριφόι, ο οποίος έμεινε στην Ελλάδα από το 20/9/1950 μέχρι το 1953.
Ο Τ Πιουριφόι διοίκησε όπως θα δούμε την μετεμφυλιακή Ελλάδα σε συνεργασία με το Παλάτι.
Ο άνθρωπος αυτός θεωρείτο αυτοδημιούργητος, από μικρός στην αγορά εργασίας, δουλεύοντας ως «παιδί που κάνει θελήματα», κατόπιν ως «ο μικρός του ασανσέρ» για να ανεβεί στη συνέχεια με ιλιγγιώδη ταχύτητα ως τη θέση του υφυπουργού Εξωτερικών. Κομμουνιστοφάγος, έλεγε μια αμερικανική παροιμία όταν αναφερόταν σε αριστερούς: «Η λεοπάρδαλις όσο κι αν παρέλθη ο χρόνος ουδέποτε αποβάλλει το στίγμα του δέρματός της».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η κηδεία του ΤΖΟΝ ΠΙΟΥΡΙΦΟΙ
Ο Τ. Πιουριφόι, χαρακτήριζε με «διπλωματική» αβρότητα, συχνά τον Βενιζέλο «μικρό μπάσταρδο» Ο Σ Βενιζέλος ήταν πρωθυπουργός και ο Τ. Πιουριφόι πρέσβης μια ξένης χώρας!
Το όνομα «Πιουριφόι» έγινε σύντομα σύμβολο για τον άθλιο και ωμό τρόπο με τον οποίο οι Αμερικανοί φέρονταν στους υποτελείς τους. Ο βιογράφος του μάλιστα σημειώνει: «Ο Πιουριφόι εννοούσε να φέρεται προς τις ελληνικές κυβερνήσεις σαν να ήταν υποταγμένες, όπως στα πολεμικά χρόνια του 1946-49».
Ο Σόλων Γρηγοριάδης έγραφε («Εθνος», 2.5.1988) ότι : «ο Τρούμαν με την ομάδα του έπαιρναν αυστηρά μέτρα σε όλα τα κράτη που βρίσκονταν κάτω από τα φτερά του αμερικανικού εξαπλωτισμού, αυστηρά μέτρα για να ευθυγραμμιστούν με την όλη στρατηγική των Ηνωμένων Πολιτειών». Ο άνδρας με το κοντοκουρεμένο μαλλί και τη γερή κορμοστασιά είχε αναλάβει τον ρόλο του «μαστίγιου» και διετέλεσε πρεσβευτής στην Ελλάδα ως το 1953.
Ο Πιουριφόι μετά την Ελλάδα τοποθετήθηκε στη Γουατεμάλα όπου οργάνωσε το«πραξικόπημα της μπανάνας» ανατρέποντας το αριστερό καθεστώς του Τζιάκομπο Ερμπεντ Γκούζμαν για να εγκαταστήσει τη δικτατορία του συνταγματάρχη Κάρλος Καστίλο Αρμας. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε στην Ταϊλάνδη, όπου στις 12 Αυγούστου 1955 σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα. Ήταν 55 χρόνων. Κατά την επιστροφή από ένα στρατόπεδο αλεξιπτωτιστών κοντά στην Μπανγκόκ σκοτώθηκε σε τροχαίο μαζί με τον γιο του Ντάνι.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το LIFE τον τίμησε με πολλά πρωτοσίλιδα του, μαζί και ο πρόεδρος Carlos Castillo Armas .
ΑΠΟΙΚΙΑΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ
Ας δούμε όμως μερικά χαρακτηριστικά της συνολικής πορείας αυτού του ανθρώπου που σημάδεψαν την πολιτική υποτέλειας που ακολουθήθηκε αμέσως μετά την λήξη του Εμφυλίου πολέμου.
Στις 30-31 Μαΐου γίνεται το κίνημα ¬ των αξιωματικών του ΙΔΕΑ (λόγω της παραίτηση του Παπάγου) το οποίο «καταστέλλεται». Ο Πιουριφόι επιστρέφει στην Αθήνα με το πλοίο της γραμμής την Αμερική (Ν Υόρκη), ξαφνικά εγκατέλειψε το πλοίο και φεύγει με αεροπλάνο, τον Ιούνιο του 1951 φτάνει στην Αθήνα και επιπλήττει τον Σοφοκλή Βενιζέλο για την παραίτηση του αρχιστρατήγου Παπάγου ( παραιτήθηκε με στόχο να πολιτευτεί). Ο αμερικανός πρέσβης φοβήθηκε, χωρίς λόγο, όπως αποδείχθηκε, μήπως χάσει τον έλεγχο του Στρατού. Στις 6 Αυγούστου ανακοινώνει την ίδρυση του Ελληνικού Συναγερμού (διάδοχοι η ΕΡΕ και η ΝΔ).
Ο Σπύρος Λιναρδάτος γράφει:
«Ο Πρεσβευτής φτάνει στην Αθήνα τα χαράματα της 2ας Ιουνίου. Το ίδιο πρωί επισκέπτεται τον Πρωθυπουργό (Σοφοκλή Βενιζέλο) στο Πολιτικό Γραφείο. Οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται την άλλη μέρα στις εφημερίδες παρουσιάζουν τον Πιουριφόι, χωρίς σακάκι, με κοντομάνικο πουκάμισο, καθισμένο σε μια πολυθρόνα απέναντι στον Πρωθυπουργό, να κουνάει επιτιμητικά το χέρι του προς τον Βενιζέλο που τον κοιτάζει με μάτια έκπληκτου και τρομαγμένου μαθητή…….... Ο Πρεσβευτής "πέφτει με τα μούτρα στη δουλειά". Το κυριότερο που τον ενδιαφέρει είναι να μη χάσουν οι Αμερικανοί τον έλεγχο του Ελληνικού Στρατού. Ο Παπάγος είναι μια εγγύηση. Μια άλλη είναι ο ΙΔΕΑ».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Τζον Πιουριφόι
Είχε έλθει στην Ελλάδα για να εφαρμόσει τα νέα δεδομένα της αμερικανικής πολιτικής. Πριν από τον πόλεμο της Κορέας καλή ήταν μια κυβέρνηση της Κεντροαριστεράς, δήλωνε. Τώρα χρειάζεται μια κυβέρνηση της Κεντροδεξιάς.
Εκβιασμοί και προτάσεις πρακτοροποίησης πολιτικών και παραγόντων της ζωής, γίνονται εντός και εκτός Ελλάδος. Μια τέτοια πρόταση έγινε στον δημοσιογράφο Δημητρακόπουλο περιγράφει ο ίδιος:
« Κατά τη διάρκεια της διαμονής μου στην Ουάσιγκτον (το 1951) ο John L. Zimmerman, ένας επίσημος της CIA, μ' επισκέφτηκε στο National Hotel και μου πρότεινε να εργαστώ για τη CIA, λέγοντάς μου ότι και η καριέρα μου όπως και το εισόδημά μου θα ωφεληθούν. Ο κ. Zimmerman μού είπε ότι αν συμφωνούσα να εργαστώ για τη CIA θα ερχόμουν σ' επαφή με ένα μέλος της αμερικανικής κοινότητας στην Ελλάδα. Είπα στον κ. Zimmerman ότι η επαγγελματική μου ηθική και η έγνοια μου να είμαι αποτελεσματικός σαν ρεπόρτερ με εμπόδιζαν από το να αποδεχτώ την προσφορά του. Η άρνησή μου να δεχτώ αυτή την πρόταση και η κριτική μου για την ανάμειξη του πρεσβευτή Πιουριφόι στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας και οι συγκαλύψεις του για τη διαφθορά της αμερικανικής διοίκησης για τη βοήθεια στην Ελλάδα, οδήγησαν τον Πιουριφόι και τους αξιωματούχους της CIA να προσπαθήσουν να πετύχουν την απόλυση από την εφημερίδα όπου εργαζόμουν. Ο Πιουριφόι και ο Καραμεσίνης έκαναν κριτική της αρθρογραφίας μου και διαμαρτυρήθηκαν στον διευθυντή μου. Ο κ. Χουρμούζιος υπεράσπισε εκ νέου τη δουλειά μου και είπε στον Πιουριφόι ότι τα σχόλιά του ήταν άδικα. Ο πρεσβευτής και η CIA ανταπάντησαν κηρύσσοντάς με ανεπιθύμητο πρόσωπο (persona non grata) στην αμερικανική πρεσβεία και προέτρεψαν τους Αμερικανούς επισήμους στην Ελλάδα ν' αρνούνται να μου δώσουν συνεντεύξεις...».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Βασιλιάς Παύλος και ο Πιουριφόι
Αλλά και προτάσεις για την ύπαρξη ή όχι πολιτικών κομμάτων. Στο πιο κάτω έγγραφα φαίνεται η ωμή πρόταση του πρέσβη των ΗΠΑ με θέμα : «Να διαλυθεί αμέσως η ΕΔΑ», ας δούμε το κείμενο που είναι ενδεικτικό του τρόπου σκέψης και ενέργειας του Τζον Πιουριφόι
«Ο πρεσβευτής στην Ελλάδα Τζον Πιουριφόι προς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ –
Αθήνα, 24 Μαρτίου 1953
Μνημόνιο Συνομιλίας στο οποίο συμμετείχαν:
* Ο πρέσβης Τζον Πιουριφόι.
* Ο ακόλουθος της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα Τόμας Καραμεσίνης (Thomas Η. Karamessines).
( Ο Καραμεσίνης ήταν στην πραγματικότητα ο σταθμάρχης της CIA στην Ελλάδα)
* Ο υπουργός Συντονισμού της κυβέρνησης Παπάγου, Σπύρος Μαρκεζίνης.
Μετά από αίτημά μου, ο κ. Καραμεσίνης κι εγώ συναντηθήκαμε χθες με τον κ. Μαρκεζίνη και συζητήσαμε για περισσότερο από δύο ώρες την πολιτική της κυβέρνησής του απέναντι στο μετωπικό κομμουνιστικό κόμμα της ΕΔΑ.
Επαναλάβαμε την ανησυχία που είχα εκφράσει στον κ. Μαρκεζίνη με μια άλλη ευκαιρία (τηλεγρ. πρεσβείας αρ. 993 της 27ης Φεβρουαρίου) ότι σε αντίθεση με τις έντονα αντι-κομμουνιστικές πεποιθήσεις του Στρατάρχη Παπάγου και όλων των υπουργών του, η κυβέρνηση του Συναγερμού δεν είχε στην ουσία κάνει τα αναγκαία βήματα ώστε να διορθώσει τη μη ικανοποιητική κατάσταση από άποψη ασφαλείας που κληρονόμησε από την προηγούμενη κυβέρνηση.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Θ Καραμεσίνης Thomas Η. Karamessines
Παραθέσαμε τα γεγονότα:
1 Ότι πρακτικά κανένας από τους εξορίστους και φυλακισμένους που αφέθηκαν ελεύθεροι από την προηγούμενη κυβέρνηση (σ.σ. του Πλαστήρα) δεν τέθηκε και πάλι υπό περιορισμό σε πείσμα του γεγονότος ότι διάφοροι εξ αυτών είναι γνωστοί ως επικίνδυνοι κομμουνιστές, ότι πολλοί έχουν αναμειχτεί σε πολιτικές δραστηριότητες μετά την απελευθέρωσή τους, ότι περισσότεροι από πενήντα εξ αυτών εμφανίστηκαν σαν υποψήφιοι της ΕΔΑ στις τελευταίες εκλογές.
2 Ότι «Η Αυγή», η εφημερίδα της ΕΔΑ, συνεχίζει να κυκλοφορεί ελεύθερα.
3 Ότι ο πρωθυπουργός και ο Μαρκεζίνης σε αρκετές περιπτώσεις δέχτηκαν και συνομίλησαν με τον αρχηγό της ΕΔΑ Πασαλίδη, εμφανιζόμενοι έτσι να τον αναγνωρίζουν σαν έναν υπεύθυνο πολιτικό ηγέτη.
4 Ότι δεν έχει αναληφθεί δράση εναντίον της ίδιας της ΕΔΑ ή των στελεχών της, σε αντίθεση με το γεγονός ότι έχει σαφώς διαπιστωθεί ότι η ΕΔΑ είναι ένα πρακτορείο του ΚΚΕ.
Υποδείξαμε ότι αυτή η προφανής ανοχή της ΕΔΑ και των κομμουνιστών γενικά μπορούσε να έχει δύο αρνητικές συνέπειες.
Πρώτο, θα διευκολύνει τους κομμουνιστές να ξαναχτίσουν το συνωμοτικό τους μηχανισμό και ν' αναπτύξουν την ικανότητά του για πρόκληση σοβαρής ζημιάς σε κάποια μελλοντική χρονική στιγμή έκτακτης ανάγκης, όπως στην περίπτωση έκρηξης ενός νέου πολέμου.
Δεύτερο, ειδικά σε μια στιγμή που η ΕΠΕΚ φαίνεται να διασπάται, πολλοί από τους οπαδούς της ίσως ενθαρρυνθούν από την προφανή ανοχή της ΕΔΑ να ενταχθούν στις γραμμές της τελευταίας, ενώ αντίθετα, καταπιεστική δράση κατά της ΕΔΑ εκ μέρους της κυβέρνησης ίσως αποτρέψει και αποθαρρύνει νέες στρατολογίες σ' αυτό το κόμμα.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ενα μέρος της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΕΔΑ που εξελέγη στις εκλογές του 1958. Στο κέντρο ο πρόεδρος της ΕΔΑ Γιάννης Πασαλίδης .
Ο ρόλος του Μαρκεζίνη
Ο κ. Μαρκεζίνης εξήγησε επί μακρόν τη φιλοσοφία του και τη στρατηγική του σχετικά με το θέμα. Τόνισε ότι η κυβέρνηση του Συναγερμού είναι φυσικά πολύ έντονα αντικομμουνιστική, και στο διεθνή τομέα και εσωτερικά, αλλά η τακτική που ακολουθεί μπορεί να διαφέρει σε δύο περιπτώσεις. Εσωτερικά δε θεωρούσε τους κομμουνιστές τόσο σοβαρή ή τόσο άμεση απειλή όσο τη μη κομμουνιστική αντιπολίτευση.
Παρόλη την τεράστια πλειοψηφία και την προφανή δύναμη του Συναγερμού, ο ευμετάβλητος χαρακτήρας του ελληνικού λαού δημιουργούσε τον κίνδυνο ότι οποιαδήποτε στιγμή η πλειοψηφία αυτή μπορούσε να εξανεμιστεί εκτός αν ο λαός επείθετο ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση εκτός του κομμουνισμού. Γι' αυτό προτίθεται να συνεχίσει να προβάλλει το σύνθημα που ανήγγειλε στη Θεσσαλονίκη ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στην κυβέρνηση Συναγερμού εκτός από τον Κομμουνισμό. Ως εκ τούτου είναι απρόθυμος να πάρει μέτρα εναντίον της ΕΔΑ αυτή τη χρονική στιγμή από φόβο ότι η διάλυσή της μπορεί να στρέψει πολλούς από τους υποστηρικτές της προς το Κέντρο με αποτέλεσμα εκείνο να καταφέρει να κερδίσει μια σειρά αναπληρωματικών εκλογικών αναμετρήσεων που θα έχουν ως τελικό αποτέλεσμα την πτώση της κυβέρνησης».
(Ο Μαρκεζίνης στη συνέχεια της συνομιλίας του με τους Αμερικανούς διατύπωσε διάφορες απόψεις σχετικά με την κατάργηση των αναπληρωματικών εκλογών, την εκδίωξη των «ροζ» υπαλλήλων από τις δημόσιες υπηρεσίες κ.ά. Ομως ο Πιουριφόι και ο Καραμεσίνης επανήλθαν στο ζήτημα που τους έκαιγε περισσότερο):
«Είπαμε (στον Μαρκεζίνη) ότι θα επιθυμούσαμε να συζητήσουμε μαζί τη μακροχρόνια πολιτική του, ελπίζαμε όμως ότι στο μεταξύ θ' αναλάμβανε δράση τουλάχιστον ως προς το να θέσει υπό περιορισμό τους πιο δραστήριους και επικίνδυνους κομμουνιστές και να κλείσει την εφημερίδα της ΕΔΑ "Η Αυγή". Υποδείξαμε ότι αυτή η δράση θα έπρεπε ν' αναληφτεί πριν την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον ώστε να είναι σε θέση ν' απαντήσει σε κάθε κριτική που πιθανόν να του ασκηθεί εκεί σε σχέση με την αποτυχία της κυβέρνησης Συναγερμού να λάβει τα αναγκαία μέτρα στον τομέα της ασφάλειας. Ο κ. Μαρκεζίνης απάντησε ότι πιθανόν θ' αναλάμβανε κάποια δράση σύμφωνα με τις υποδείξεις πριν την αναχώρησή του.
Όμως είναι αρκετά σαφές ότι δεν μπορέσαμε να τον μεταπείσουμε και να τον κάνουμε ν' αλλάξει τη βασική του πεποίθηση ότι η κύρια απειλή για τη θέση της κυβέρνησης Συναγερμού και τη δική του προέρχεται από το Κέντρο και ότι κατά συνέπεια ο πρωταρχικός πολιτικός του στόχος θα πρέπει να είναι η καταστροφή του Κέντρου χρησιμοποιώντας τους κομμουνιστές γι' αυτό το σκοπό μέχρι του σημείου που θα κρίνεται πρόσφορο».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Κομνηνός Πυρομάγλου υπαρχηγός του ΕΔΕΣ.
Βέβαια κάποιοι υπουργοί πρόβαλαν ενοχλητικά θέματα προς τον Πιουριφόυ όπως αυτή του υπουργού Συντονισμού Γ Καρτάλη που υπέβαλε υπόμνημα στις 5/12/51 προς τον πρέσβη και τον ενημερώνει για το ελληνικό οικονομικό πρόβλημα, το υπόμνημα αυτό από μόνο του είναι δείγμα της υποτελούς στάσης των κυβερνήσεων προς τις ΗΠΑ και τον γκαουλάιτερ της (διότι δεν ήταν πρέσβης) αλλά στόχος ήταν η Αμερικανική βοήθεια και η μείωση των στρατιωτικών δαπανών:
«Αι οξείαι και χρόνιαι δυσχέρειαι εκ της ανισοσκέλειας του ισοζυγίου πληρωμών και εκ της ανεπαρκούς απασχολήσεως του πληθυσμού της επιβάλλουν όπως , χάριν της επιβιώσεως του ελληνικού λαού, αι επενδύσεις διατηρηθούν πάση θυσία εις το επίπεδον επαρκές δια την ανάπτυξιν των πλουτοπαραγωγικών πόρων της Ελλάδος και της παραγωγικότητος πόρων της Ελλάδος και της παραγωγικότητος της εργασίας. Μόνον κατ αυτόν τον τρόπον δύναται να επιλυθή το επικινδύνως πιεστικόν οικονομικόν πρόβλημα της Ελλάδος και να εξασφαλισθή η επιβίωσις του λαού της.»
Και ο Πιουριφόυ με μήνυμά του προς τον ελληνικό λαό (!) το 1952 καθορίζει σαν επαρκές το ποσό της αμερικανικής βοήθειας . Σιγά μη περάσει το ζήτημα της μείωσης των στρατιωτικών δαπανών όταν στην Ν Υόρκη δηλώνει ότι η Ελλάς διαθέτει 10 μεραρχίες «….αίτινες δύνανται να αποσταλούν εις το πεδίον της μάχης εντός 24 ωρών….» και ο Γ Καρτάλης ας φωνάζει ότι οι στρατιωτικές δαπάνες θα ανεβάσουν τον τιμάριθμο κατά 35%.
Όταν στην Κυβέρνηση Ν Πλαστήρα υπάρχουν θανατικές καταδίκες, ο πρέσβης επισκέπτεται τον Ν Πλαστήρα στο σπίτι του και μιλά μαζί του για μια ώρα για «οικονομικά θέματα», ενώ ο Τομ Καραμεσίνης ζητά να εκτελεστούν ο Μπελογιάννης και οι συγκατηγορούμενοί του.
Ο Πιουριφόυ αποφάσιζε για όλα ακόμα και για το εκλογικό σύστημα που θα γινόντουσαν οι εκλογές, ο πρέσβης ενοχλούσε επί αυτού του θέματος ακόμα και τον άρρωστο Πλαστήρα στο εξωτερικό, στο Παρίσι στο ξενοδοχείο «Μπρίστολ» που βρίσκεται για ανάρρωση τον επισκέπτεται και τον πιέζει για το εκλογικό σύστημα, ο Κ Πυρομάγλου διηγείται:
«……..Κομνηνέ, συμφώνησα με τον Πιουριφόυ για πλειοψηφικό.
- Ρώτησες την Κυβέρνηση ;
- Γιατί να την ρωτήσω;……..»
Και δεν αποφάσιζε μόνο για αυτά αλλά και για την προσχώρηση ή όχι βουλευτών στα κόμματα, για παράδειγμα προκειμένου να προσχωρήσουν δύο βουλευτές της Αριστεράς στην ΕΠΕΚ θα αποφανθεί ο Πιουριφόυ :
«Κατά την γνώμη μου ο αριθμός των βουλευτών της ΕΔΑ εις την ελληνική βουλή παραμένει ο αυτός . Δέκα βουλευταί ……. Αι ψήφοι των δέκα αυτών βουλευτών θα πρέπει να θεωρηθή ότι ανήκουν στην αντιπολίτευση……….».
Και ο νέος πρέσβης μετά την αποχώρηση του πολύ Πιουριφόι ο Κάβεντις Κάνον δεν ξέχασε τις δοξασμένες μέρες του προκατόχου του και ούτε φυσικά οι επακολουθήσαντες πρεσβευτές των ΗΠΑ, στο μέγεθος που ο κάθε ένας εξουσιοδοτείτο για να επέμβει, διότι Έλληνες πολιτικοί άνδρες που να απαγόρευσαν αυτές τις επεμβάσεις σπάνισαν δραματικά.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΤΗΝ ΧΟΥΝΤΑ του Σπ Λιναρδάτου τόμος ΙΙ εκδόσεις ΒΗΜΑ βιβλιοθήκη.
- ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΤΗΝ ΧΟΥΝΤΑ του Σπ Λιναρδάτου τόμος ΙΙΙ εκδόσεις ΒΗΜΑ βιβλιοθήκη.
- ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ εκδόσεις ΔΟΜΗ τόμος 17.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου