ΤΟ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ: Το δημοψηφισμα και η σταση των Ισλανδών χαρακτηρίστηκε εύστοχα σαν το αντάρτικο του μέλλοντος...Αλήθεια αν κάνουμε κάτι αντίστοιχο, δηλαδή τους πούμε: δεν πληρώνουμε, ΤΕΛΟΣ, τι χειρότερο μπορούν να μας κάνουν από όσα ήδη γίνονται και από όσα φαίνεται πως έρχονται;
Γιατί οι Ισλανδοί αρνούνται να πληρώνουν για τα λάθη των τραπεζών
ΤΟ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ: Το δημοψηφισμα και η σταση των Ισλανδών χαρακτηρίστηκε εύστοχα σαν το αντάρτικο του μέλλοντος...Αλήθεια αν κάνουμε κάτι αντίστοιχο, δηλαδή τους πούμε: δεν πληρώνουμε, ΤΕΛΟΣ, τι χειρότερο μπορούν να μας κάνουν από όσα ήδη γίνονται και από όσα φαίνεται πως έρχονται;
Η κατάρρευση των ισλανδικών τραπεζών τον Οκτώβριο του 2008, προκάλεσε μια έντονη κρίση στην μέχρι τότε πλούσια χώρα, τη βύθισε σε ύφεση, ενώ αναλυτές παρατηρούν ότι θα αργήσει πολύ να έρθει η ανάκαμψη. Ωστόσο, οι Ισλανδοί δεν πτοήθηκαν και προσάρμοσαν τη ζωή τους στις νέες συνθήκες, χωρίς να αφήνουν τις πόλεις τους να παρουσιάζουν την εικόνα εγκατάλειψης, ενώ έμαθαν να καταναλώνουν λιγότερο και φθηνότερα. Παρά τις πιέσεις που τους ασκήθηκαν από Βρετανία, Ολλανδία, ΕΕ, ΔΝΤ και την κυβέρνησή τους, στο πρώτο δημοψήφισμα που διεξήχθη στη χώρα, το 93,2% των πολιτών αρνήθηκε να πληρώσουν οι ίδιοι μέσω της φορολογίας, όσα οι τράπεζες που κατέρρευσαν, χρωστούσαν σε Βρετανούς, Ολλανδούς και άλλους επενδυτές. Ο Ισλανδός πρόεδρος Ολαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον δήλωσε ότι το δημοψήφισμα ήταν μια νίκη της δημοκρατίας επί του εμπορίου. Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανησυχούν ότι το παράδειγμα των Ισλανδών μπορεί να ακολουθήσουν πολίτες άλλων ευρωπαϊκών κρατών, οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν για λάθη του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ενώ πριν ένα χρόνο, οι Ισλανδοί παρουσιάζονταν στην πλειοψηφία τους να δέχονται έναν περιορισμό στην εθνική τους ανεξαρτησία και να επιθυμούν να ενταχθούν στην ΕΕ, πλέον είναι η μειοψηφία που ζητάει κάτι τέτοιο.
Γιώργος Τσιάρας, εφημερίδα Το Βήμα
"Ισλανδία: Η ζωή μετά την πτώχευση"
"Μετά, τον Οκτώβρη του 2008, μάθαμε ότι η Ισλανδία, εκτός από παγετώνες, θερμοπίδακες και αμέτρητα ενεργά ηφαίστεια, τα οποία συγκροτούν
ένα από τα πιο εντυπωσιακά τοπία στον κόσμο, διέθετε και μια αδηφάγο τραπεζική ελίτ. Αλόγιστα δανειζόμενοι και δανείζοντες, αυτοί οι κοστουμαρισμένοι μάνατζερ κατάφεραν σε μικρό διάστημα να φαλιρίσουν μια φαινομενικά πλούσια και ευνομούμενη χώρα χάρη στ
ην ένοχη ανοχή των κυβερνώντων της. Η οικονομία κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα. Χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τις δουλειές τους, τα σπίτια τους, τα αλιευτικά τους σκάφη. Το νόμισμα κόπηκε στη μέση από τις κερδοσκοπικές επιθέσεις και οι τιμές των προϊόντων εκτοξεύθηκαν στα ύψη. Χιλιάδες πολωνοί και άλλοι ανατολικοευρωπαίοι οικονομικοί μετανάστες επέστρεψαν άρον άρον στις πατρίδες τους: Τι ψωμί να βγάλεις σε μια κατεστραμμένη οικονομία; Η αισιοδοξία όμως δεν λείπει από τη μικρή νησιωτική χώρα. Υπάρχει ζωή και μετά την οικονομική καταστροφή, διατρανώνουν οι κάτοικοί της. Με αξιοπρέπεια και με χιούμορ. Και με τη βεβαιότητα ότι δεν ευθύνονται οι ίδιοι για την ασυδοσία άλλων.ένα από τα πιο εντυπωσιακά τοπία στον κόσμο, διέθετε και μια αδηφάγο τραπεζική ελίτ. Αλόγιστα δανειζόμενοι και δανείζοντες, αυτοί οι κοστουμαρισμένοι μάνατζερ κατάφεραν σε μικρό διάστημα να φαλιρίσουν μια φαινομενικά πλούσια και ευνομούμενη χώρα χάρη στ
Λονδίνο, Άμστερνταμ και Βερολίνο, από κοντά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μαζί με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αξιώνουν από τους Ισλανδούς πολίτες να πληρώσουν δισεκατομμύρια ευρώ στους 450.000 Βρετανούς, Ολλανδούς και άλλους ξένους καταθέτες που έχασαν τις επισφαλείς οικονομίες τους όταν το «ταχύπλοο» των ισλανδικών τραπεζών, ιδίως η διαδικτυακή «φούσκα» Ιcesave, προσέκρουσε σε παγόβουνο. Και βούλιαξε σαν Τιτανικός.
Το προπερασμένο Σαββατοκύριακο στο μακρινό Ρέικιαβικ έβρεχε καταρρακτωδώς και φυσούσε αέρας παγωμένος, ακόμη και για τους πιο σκληροτράχηλους Ισλανδούς. Οι απόγονοι των Βίκινγκς όμως αψήφησαν το κρύο και τις απειλές και πήγαν ομαδικά στις κάλπες για να πουν «Όχι», με ένα απίστευτο 93%, στους (κατά γενική ομολογία επαχθέστατους) όρους αποζημίωσης των Βρετανών και Ολλανδών καταθετών για την οποία είχε δεσμευθεί η κυβέρνησή τους. Το «Ναι» πήρε μόλις 1,8%- ακόμη και τα λευκά ήταν περισσότερα...
Και τώρα η Ισλανδία των 320.000 κατοίκων προκαλεί πονοκεφάλους, ανάβει φωτιές. Τι θα συνέβαινε, αλήθεια, αν αυτοί οι ανυπότακτοι απόγονοι των Βίκινγκς βρουν μιμητές, αν οι πολίτες και άλλων χωρών αρνηθούν να πληρώσουν τα σπασμένα των τραπεζών ή τα χρέη που στοιβάζουν εν ονόματί τους οι διαπλεκόμενες κυβερνήσεις τους; Μήπως έχουμε όλοι μέσα μας έναν... Βίκινγκ και δεν το ξέρουμε;
«Οι Ισλανδοί έγιναν οι πρώτοι στον κόσμο αντάρτες ενάντια στην ιδέα ότι οι πολίτες πρέπει να πληρώσουν τον λογαριασμό μιας ανεξέλεγκτης ιδιωτικής τράπεζας» έγραψε χαρακτηριστικά η Ροβένα Μέισον στη βετανική εφημερίδα «Daily Τelegraph»..."
Γιώργος Δελαστίκ, εφημερίδα Έθνος
"Υπερήφανο «Οχι» με 93%"
"Ισλανδοί. Μια χούφτα άνθρωποι - μόλις 320.000. Τους έστησαν στον τοίχο η Αγγλία, η Ολλανδία, η ΕΕ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Θα πληρώσετε εσείς, όλοι οι Ισλανδοί πολίτες, τα πεντέμισι δισεκατομμύρια δολάρια που χρώσταγε σε Βρετανούς και Ολλανδούς καταθέτες η ιδιωτική ισλανδική τράπεζα Αϊσέιβ που χρεοκόπησε, απαίτησαν το Λονδίνο και η Χάγη. Να πληρώσει δηλαδή κάθε ισλανδικό νοικοκυριό κάπου 60.000 δολάρια για τα χρέη τυχοδιωκτών ιδιωτών τραπεζιτών! Αν δεν πληρώσετε, δεν μπαίνετε στην ΕΕ, τους απείλησαν οι «27»! Οσο δεν πληρώνετε, δεν παίρνετε ούτε ένα δολάριο από το δάνειο των 2,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων που σας έχουμε ήδη εγκρίνει, εκβίασε ωμά το ΔΝΤ και όντως δεν χορήγησε την εκκρεμούσα δόση.
Υπέκυψε η κυβέρνηση της Ισλανδίας. Δεν άντεξε τις πιέσεις η κεντροαριστερή κυβέρνηση που δεν έχει ακόμη κλείσει χρόνο στην εξουσία, καθώς η οργή του ισλανδικού λαού ανέτρεψε και εξεδίωξε με τις κλοτσιές την κυβέρνηση της Δεξιάς που ήταν υπεύθυνη για τη χρεοκοπία της χώρας από τους άπληστους τραπεζίτες. Η κεντροαριστερή ισλανδική κυβέρνηση αποδέχτηκε μια απαράδεκτη συμφωνία που υπαγόρευσε το Λονδίνο.
Θύμωσε ο ισλανδικός λαός. Μαζεύοντας δεκάδες χιλιάδες υπογραφές και με τη βοήθεια του δεξιού Προέδρου της Δημοκρατίας οδήγησε την έγκριση ή όχι της συμφωνίας που είχε υπογράψει η κυβέρνηση σε δημοψήφισμα...
«Νίκη της δημοκρατίας επί του εμπορίου» χαρακτήρισε το αποτέλεσμα ο Ισλανδός πρόεδρος Ολαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον. Δεν χαρίστηκε στον Βρετανό πρωθυπουργό Γκόρντον Μπράουν. Τον κάλεσε δημοσίως «να δείξει την ίδια ηγετική στάση στη διαμάχη με την Ισλανδία που είχε δείξει πέρυσι στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα» και πρόσθεσε δηλητηριωδώς: «Δεν αρκεί να είναι κανείς ηγέτης στην παγκόσμια σκηνή και τραμπούκος απέναντι στην Ισλανδία»! Εβγαλε και το γενικό συμπέρασμα: «Το δημοψήφισμα έδειξε στη βρετανική και την ολλανδική κυβέρνηση ότι υπάρχει ένα δημοκρατικό όριο στο πόσο πολύ μπορείς να πιέσεις κοινούς ανθρώπους να επωμιστούν μέσω των φόρων τους τις χρηματοπιστωτικές αποτυχίες των τραπεζιτών», τόνισε.
Χαμένη βγήκε η ΕΕ από την απόπειρα εκβιασμού των Ισλανδών. Χρειάστηκε η χρεοκοπία του 2008 για να εμφανιστούν οι απελπισμένοι Ισλανδοί στις δημοσκοπήσεις να τάσσονται υπέρ της ένταξης στην ΕΕ, αποδεχόμενοι για πρώτη φορά μετά μισόν αιώνα τη συρρίκνωση της εθνικής ανεξαρτησίας τους. Μετά τους εκβιασμούς όμως, τα αισθήματα του ισλανδικού λαού μεταβλήθηκαν ριζικά. Τώρα το 70% των Ισλανδών απορρίπτει την ένταξη της χώρας τους στην ΕΕ, ενώ ακόμη και οι Ισλανδοί επιχειρηματίες την απορρίπτουν σε ποσοστό 63%!"
Υπέκυψε η κυβέρνηση της Ισλανδίας. Δεν άντεξε τις πιέσεις η κεντροαριστερή κυβέρνηση που δεν έχει ακόμη κλείσει χρόνο στην εξουσία, καθώς η οργή του ισλανδικού λαού ανέτρεψε και εξεδίωξε με τις κλοτσιές την κυβέρνηση της Δεξιάς που ήταν υπεύθυνη για τη χρεοκοπία της χώρας από τους άπληστους τραπεζίτες. Η κεντροαριστερή ισλανδική κυβέρνηση αποδέχτηκε μια απαράδεκτη συμφωνία που υπαγόρευσε το Λονδίνο.
Θύμωσε ο ισλανδικός λαός. Μαζεύοντας δεκάδες χιλιάδες υπογραφές και με τη βοήθεια του δεξιού Προέδρου της Δημοκρατίας οδήγησε την έγκριση ή όχι της συμφωνίας που είχε υπογράψει η κυβέρνηση σε δημοψήφισμα...
«Νίκη της δημοκρατίας επί του εμπορίου» χαρακτήρισε το αποτέλεσμα ο Ισλανδός πρόεδρος Ολαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον. Δεν χαρίστηκε στον Βρετανό πρωθυπουργό Γκόρντον Μπράουν. Τον κάλεσε δημοσίως «να δείξει την ίδια ηγετική στάση στη διαμάχη με την Ισλανδία που είχε δείξει πέρυσι στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα» και πρόσθεσε δηλητηριωδώς: «Δεν αρκεί να είναι κανείς ηγέτης στην παγκόσμια σκηνή και τραμπούκος απέναντι στην Ισλανδία»! Εβγαλε και το γενικό συμπέρασμα: «Το δημοψήφισμα έδειξε στη βρετανική και την ολλανδική κυβέρνηση ότι υπάρχει ένα δημοκρατικό όριο στο πόσο πολύ μπορείς να πιέσεις κοινούς ανθρώπους να επωμιστούν μέσω των φόρων τους τις χρηματοπιστωτικές αποτυχίες των τραπεζιτών», τόνισε.
Χαμένη βγήκε η ΕΕ από την απόπειρα εκβιασμού των Ισλανδών. Χρειάστηκε η χρεοκοπία του 2008 για να εμφανιστούν οι απελπισμένοι Ισλανδοί στις δημοσκοπήσεις να τάσσονται υπέρ της ένταξης στην ΕΕ, αποδεχόμενοι για πρώτη φορά μετά μισόν αιώνα τη συρρίκνωση της εθνικής ανεξαρτησίας τους. Μετά τους εκβιασμούς όμως, τα αισθήματα του ισλανδικού λαού μεταβλήθηκαν ριζικά. Τώρα το 70% των Ισλανδών απορρίπτει την ένταξη της χώρας τους στην ΕΕ, ενώ ακόμη και οι Ισλανδοί επιχειρηματίες την απορρίπτουν σε ποσοστό 63%!"
Κάκη Μπάλλη, εφημερίδα Η Αυγή
"Η Ισλανδία, η κρίση, η αντίδραση και η μη κατανάλωση"
"Ένα χρόνο μετά το κραχ τα σημάδια της κρίσης στη χώρα της φωτιάς και του πάγου είναι εντυπωσιακά λίγα. Σε χρόνο ρεκόρ οι Ισλανδοί έμαθαν να ζουν με την κρίση, να καταναλώνουν λιγότερο και παρόλα αυτά να δηλώνουν ευχαριστημένοι. Σχεδόν τίποτε στο νησί των παγωμένων ηφαιστείων δεν σκορπά τη δυσάρεστη μυρωδιά της κρίσης και της ανασφάλειας, ίσως επειδή οι απόγονοι των Βίκινγκς ξέρουν να παλεύουν -και να προσαρμόζονται- σε αντίξοα περιβάλλοντα.
Η παραλίγο χρεωκοπία οδήγησε μεν στην άγρια υποτίμηση της ισλανδικής κορώνας και διπλασίασε τις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων, όμως οι Ισλανδοί στράφηκαν γρήγορα σε εισαγωγές από τις χώρες εκείνες που βίωσαν ανάλογες υποτιμήσεις. Για παράδειγμα άφησαν κατά μέρος τις ελβετικές σοκολάτες και προτίμησαν τις -φθηνές λόγω πεσμένου ζλότι- πολωνικές. Πούλησαν ή έκλεισαν στα γκαράζ τους τα τερατώδη και ενεργοβόρα, πολυτελή 4X4 και είτε θυμήθηκαν τα παλιά τους τζιπ είτε το γύρισαν στην ποδηλασία -ακολουθώντας και τη μόδα με την οικολογία.
Επίσης έκαναν της μόδας την... απλότητα. Αίφνης κάθε ισλανδικό περιοδικό που σέβεται τον αναγνώστη του πλασάρει αρχαίες συνταγές για φυτικά καλλυντικά ή βαφές από την τσάμπα πρώτη ύλη των βρύων που πρασινίζουν τα απέραντα λιβάδια από λάβα. Μια τέτοια βαφή στοιχίζει ελάχιστα, έχει πλάκα να τη φτιάξει κανείς και θεωρείται απόλυτα σικ.
Την ίδια στιγμή δεν άφησαν την κρίση να κάνει γκρίζα την πρωτεύουσα. Καθώς πλασάρουν το Ρέικιαβικ ως πολύφερνο προορισμό για Σαββατοκύριακο, όπου μπορεί κανείς να ξενυχτήσει σε κλαμπ και να κάνει ψώνια, δεν θέλησαν να τρομάξουν με εικόνες εγκατάλειψης τους τουρίστες, που πλήθυναν επωφελούμενοι από την αναπάντεχα συμφέρουσα ισοτιμία της κορώνας.
Οι μαγαζάτορες που δεν τα έβγαζαν πια πέρα στον κεντρικό εμπορικό δρόμο της πόλης δεν έβαλαν λουκέτο. Διέθεσαν προσωρινά τα μαγαζιά τους σε καλλιτέχνες να τα κάνουν γκαλερί, για να μη χάσκουν άδεια και φρενάρουν τον καταναλωτικό οίστρο των τουριστών.
Οι Ισλανδοί έμαθαν να είναι ευχαριστημένοι από τη ζωή τους και με λιγότερα. Στην αρχή της εβδομάδας, στη λίστα που δημοσιοποίησε ο ΟΗΕ για τις χώρες που οι κάτοικοί της δηλώνουν ότι αξίζει να ζει κανείς, πρώτη φιγουράρει η πλούσια από το πετρέλαιο Νορβηγία και τρίτη η Ισλανδία. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι στην τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ επισημαίνεται ότι η οικονομία της χώρας και το τραπεζικό της σύστημα παραμένουν σε μαύρο χάλι, ότι οι φόροι θα συνεχίσουν να αυξάνονται και οι δημόσιες δαπάνες να συρρικνώνονται.
Αυτή η προοπτική δεν πτοεί τους απογόνους των Βίκινγκς. Στο τελευταίο τεύχος της «Παγκόσμιας βάσης δεδομένων για την ευτυχία», που επεξεργάζεται το πανεπιστήμιο του Εράσμου στο Ρότερνταμ, οι Ισλανδοί κατατάχθηκαν πρώτοι, μπροστά και από τους αιωνίους ευχαριστημένους Δανούς, που είναι και το πρότυπο του νέου μας πρωθυπουργού."
Η παραλίγο χρεωκοπία οδήγησε μεν στην άγρια υποτίμηση της ισλανδικής κορώνας και διπλασίασε τις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων, όμως οι Ισλανδοί στράφηκαν γρήγορα σε εισαγωγές από τις χώρες εκείνες που βίωσαν ανάλογες υποτιμήσεις. Για παράδειγμα άφησαν κατά μέρος τις ελβετικές σοκολάτες και προτίμησαν τις -φθηνές λόγω πεσμένου ζλότι- πολωνικές. Πούλησαν ή έκλεισαν στα γκαράζ τους τα τερατώδη και ενεργοβόρα, πολυτελή 4X4 και είτε θυμήθηκαν τα παλιά τους τζιπ είτε το γύρισαν στην ποδηλασία -ακολουθώντας και τη μόδα με την οικολογία.
Επίσης έκαναν της μόδας την... απλότητα. Αίφνης κάθε ισλανδικό περιοδικό που σέβεται τον αναγνώστη του πλασάρει αρχαίες συνταγές για φυτικά καλλυντικά ή βαφές από την τσάμπα πρώτη ύλη των βρύων που πρασινίζουν τα απέραντα λιβάδια από λάβα. Μια τέτοια βαφή στοιχίζει ελάχιστα, έχει πλάκα να τη φτιάξει κανείς και θεωρείται απόλυτα σικ.
Την ίδια στιγμή δεν άφησαν την κρίση να κάνει γκρίζα την πρωτεύουσα. Καθώς πλασάρουν το Ρέικιαβικ ως πολύφερνο προορισμό για Σαββατοκύριακο, όπου μπορεί κανείς να ξενυχτήσει σε κλαμπ και να κάνει ψώνια, δεν θέλησαν να τρομάξουν με εικόνες εγκατάλειψης τους τουρίστες, που πλήθυναν επωφελούμενοι από την αναπάντεχα συμφέρουσα ισοτιμία της κορώνας.
Οι μαγαζάτορες που δεν τα έβγαζαν πια πέρα στον κεντρικό εμπορικό δρόμο της πόλης δεν έβαλαν λουκέτο. Διέθεσαν προσωρινά τα μαγαζιά τους σε καλλιτέχνες να τα κάνουν γκαλερί, για να μη χάσκουν άδεια και φρενάρουν τον καταναλωτικό οίστρο των τουριστών.
Οι Ισλανδοί έμαθαν να είναι ευχαριστημένοι από τη ζωή τους και με λιγότερα. Στην αρχή της εβδομάδας, στη λίστα που δημοσιοποίησε ο ΟΗΕ για τις χώρες που οι κάτοικοί της δηλώνουν ότι αξίζει να ζει κανείς, πρώτη φιγουράρει η πλούσια από το πετρέλαιο Νορβηγία και τρίτη η Ισλανδία. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι στην τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ επισημαίνεται ότι η οικονομία της χώρας και το τραπεζικό της σύστημα παραμένουν σε μαύρο χάλι, ότι οι φόροι θα συνεχίσουν να αυξάνονται και οι δημόσιες δαπάνες να συρρικνώνονται.
Αυτή η προοπτική δεν πτοεί τους απογόνους των Βίκινγκς. Στο τελευταίο τεύχος της «Παγκόσμιας βάσης δεδομένων για την ευτυχία», που επεξεργάζεται το πανεπιστήμιο του Εράσμου στο Ρότερνταμ, οι Ισλανδοί κατατάχθηκαν πρώτοι, μπροστά και από τους αιωνίους ευχαριστημένους Δανούς, που είναι και το πρότυπο του νέου μας πρωθυπουργού."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου